بررسی تیمارهای رویاندن بذر و جنین در گونه وَن( fraxinus excelsior l)

جهت رفع خفتگی بذر و رویان وَن، بذرهای این گونه از چهار رویشگاه هفت خال، سنگده، نوشهر و علی آباد از مرکز بذر جنگلی خزر گرفته شد. 31 تیمار در محیط کشت آزمایشگاهی برای رفع خفتگی بذر وَن انجام شد که از میان این تیمارها، تنها 6 تیمار منجر به جوانه زنی بذرها شد. از بین این 6 تیمار، تیمار 24 ساعت خیساندن در اسید جیبرلیک 500 قسمت در میلیون، سپس ایجاد برش در حاشیه پوسته بذر و کشت در محیط کشت ms به اضافه اسید اسکوربیک، کازیین هیدرولیزات و مخمر هر یک به میزان 100 میلی گرم در لیتر و ذغال فعال 5 گرم در لیتر، به عنوان بهترین تیمار شناخته شد. با توجه به تجزیه و تحلیل آماری انجام گرفته، مشاهده شد که طول گیاهچه در تیمارهای مختلف کشت بذر و همچنین طول گیاهچه بین تیمارهای هر رویشگاه دارای تفاوت آماری معنی دار می باشد. برای تعداد بذرهای جوانه زده رویشگاه ها در هر تیمار، تفاوت آماری معنی داری وجود نداشت. اما این تفاوت میان تیمارهای مختلف در هر رویشگاه، معنی دار بود. برای رفع خفتگی رویان، آنها پس از خارج شدن از بذر تحت 6 تیمار که در کشت بذر به نتیجه رسیده بودند، مورد کشت قرار گرفتند. با توجه به آنالیز واریانس انجام شده، برای طول گیاهچه در تیمارهای مختلف کشت رویان و همچنین بین تیمارهای هر رویشگاه، تفاوت آماری معنی دار وجود دارد. تفاوت آماری میان تعداد رویان های رشد یافته در تیمارهای مختلف کشت رویان، معنی دار نبود. اما برای تیمارهای مختلف هر رویشگاه تفاوت آماری معنی دار وجود داشت. از بین تیمارهای انجام شده، تیمار 24 ساعت خیساندن بذر در اسید جیبرلیک 500 قسمت در میلیون سپس خارج کردن رویان از بذر و کشت رویان در محیط کشت ms به علاوه اسید اسکوربیک، کازیین هیدرولیزات و مخمر هر کدام به میزان 100 میلی گرم در لیتر و ذغال فعال 5 گرم در لیتر، به عنوان بهترین تیمار معرفی شد. پس از محاسبه مقادیر صفت های سرعت جوانه زنی، شاخص بنیه بذر و شاخص جوانه زنی، این نتیجه به دست آمد که استفاده توام اسید جیبرلیک، مکمل های غذایی و ذغال فعال بهترین تاثیر را بر این صفت ها داشته است.